تاثیر مصرف عصاره آویشن در آب آشامیدنی بر اثرات منفی ناشی از نیترات سدیم در جوجه های گوشتی

دویست و بیست قطعه جوجه ی نر یکروزه نژاد راس (308) به طور تصادفی در 5 گروه به منظور بررسی اثرات مصرف 4/27 میلی گرم نیترات سدیم یا سطوح مختلف صفر، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد عصاره ی آویشن در آب آشامیدنی حاوی نیترات سدیم بر عملکرد، برخی فراسنجه های خونی و کیفیت، میزان مواد مغذی ورنگ گوشت جوجه های گوشتی انجام گرفت . تفاوت معنی داری بین تیمارها برای افزایش وزن و مصرف خوراک در دوره های آغازین، رشد، پایانی و کل دوره آزمایشی مشاهده نشد (05/0p>). در دوره آغازین، نیترات تاثیری بر ضریب تبدیل نداشت ولی مصرف بالاترین سطح عصاره ی آویشن باعث افزایش ضریب تبدیل گردید (05/0p<). در دوره ی رشد، پایانی و کل دوره هم تفاوت معنی داری بین ضریب تبدیل تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد (05/0p>). همچنین وزن نسبی ران، سینه، کبد، قلب، شش، طحال، چربی محوطه ی بطنی تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت (05/0p?). استفاده از سطوح مختلف عصاره ی آویشن یا نیترات تاثیری بر میزان گلوکز، کلسترول و تری گلیسرید، اسید اوریک، کراتینین، پروتئین کل، مالون دی آلدئید، ظرفیت کل آنتی اکسیدانی، فراسنجه های گازهای خون و همچنین فعالیت آنزیم های آسپارتات-آمینوترانسفراز و آلانین آمینوترانسفراز خون جوجه های گوشتی در 42 روزگی نداشت (05/0p?). در مقایسات مستقل مصرف نیترات به تنهایی تمایل به افزایش فعالیت آنزیم آلانین آمینو ترانسفراز و مالون دی آلدئید داشت (06/0p=) و میزان فعالیت آلانین آمینوترانسفراز خون و مالون دی آلدئید خون جوجه های دریافت کننده ی عصاره ی آویشن در مقایسه با جوجه های دریافت کننده نیترات سدیم کمتر بود. مصرف نیترات میزان hdl را به طور معنی داری در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد (05/0p<) ولی مصرف سطوح 2/0و 4/0 درصد آویشن به همراه نیترات باعث کاهش میزان hdl گردید. در مقایسات مستقل هم مصرف عصاره ی آویشن منجر به کاهش hdl خون گردید. مصرف نیترات منجر به افزایش عددی اوره خون گردید در حالی که مکمل سازی عصاره ی آویشن، سطح آن را کاهش داد (05/0p<). مصرف عصاره آویشن یا نیترات تاثیری بر میزان مواد مغذی گوشت ران (خاکستر، پروتئین خام، چربی خام واسیدیته) جوجه های گوشتی بجز رطوب ندارد. مصرف نیترات میزان رطوبت گوشت را به طور معنی داری کاهش داد در حالی که مکمل سازی عصاره ی آویشن، سطح آن را افزایش داد(05/0p<). در مقایسات مستقل هم مصرف عصاره ی آویشن منجر به افزایش رطوبت گوشت گردید (05/0p<). همچنین شاخص های رنگ گوشت روشنی(l) ، کاهش قرمزی (a) و زردی (b) تحت هیچکدام از تیمارهای آزمایشی واقع نشد (05/0p>). بعلاوه میزان نیتریت گوشت جوجه های تیمارهای مختلف آزمایشی مشابه بود (05/0p>). به طور کلی مصرف عصاره ی آویشن تاثیری بر عملکرد جوجه های مصرف کننده ی نیترات ندارد ولی از طریق کاهش اکسیداسیون ldl باعث کاهش بیان ژن نیتریک اکساید و در نهایت کاهش سطح hdl خون جوجه های گوشتی می گردد. اگرچه مصرف 4/27 میلی گرم نیترات در آب آشامیدنی باعث ایجاد آسیب های کلیوی و در نتیجه افزایش اوره خون در جوجه های گوشتی در اوآخر دوره آزمایش (42 روزگی) می گردد ولی تغییری در عملکرد، فراسنجه های آنتی اکسیدان خون و همچنین گازهای خونی ایجاد نمی کند که بیانگر عدم ایجاد مت هموگلوبینمیا و پراکسیداسیون است. اما مصرف عصاره ی آویشن در جوجه های تحت تیمار نیترات از طریق کاهش آسیب های کلیوی آخر دوره ناشی از نیترات باعث کاهش اوره خون می گردد. مصرف نیترات یا عصاره ی آویشن تاثیری بر میزان مواد مغذی (بجز رطوبت) و رنگ گوشت ران جوجه-های گوشتی ندارند. اثرات آنتی اکسیدانی عصاره ی آویشن با حذف رادیکال های آزاد از دهیدراته شدن سلول های گوشت ران جلوگیری کرده و در نتیجه رطوبت گوشت را افزایش داده است.